Najpoznatije kafane u Beogradu

Datum: 30-04-2020

Kafana Šešir Moj, foto: sesirmoj.rs

Jedan od simbola Beograda, i bez ikakve sumnje, jedan od najčešćih razloga zbog koga stranci posećuju našu prestonicu, su kafane. Najpoznatije kafane u Beogradu imaju izvrsnu ponudu hrane i pića, uz jedinstvenu atmosferu i nezaobilaznu starogradsku muziku, zboh čega su kafane mesta koja nikako ne smete zaobići kao gost Beograda. Prednost naših apartmana u Dositejevoj, Pajsijevoj i Vasinoj ulici je to što postavljaju gosta u sam centru zbivanja, na samo nekoliko minuta hoda od najpoznatijih kafana u Beogradu.

Početkom dvadesetog veka u Beogradu je bilo čak trista kafana, i tada je Skadarlija bila najpopularnija među beogradskim boemima, ali rekord ipak drži Makedonska ulica, u kojoj su bile najpoznatije kafane u Beogradu, sa čak 17 kafana među 40 kuća!

Prva kafana u starom delu Beograda

Ono što mali broj Beograđana zna jeste da je prva kafana u starom delu Beograda otvorena davne 1522 godine i to stotinak godina pre onih u Londonu, Marseju i Beču. Po nekim spisima otvorena je negde na Dorćolu, nije imala stolove već samo šarene ćilime, i u njoj su služili crnu kafu, nargile i čibuke.

Koliki su značaj, u razvoju političkog i kulturnog života Srbije imale kafane, govori i to da su predstavljale mesta u kojima su se rađale moderne ideje, pa su tako najpoznatije kafane u Beogradu imali i bitnu istorijsku ulogu. Tako prvi bal održan 1827. godine u jednoj od beogradskih kafana. Kafana ,,Kolarac“, poznata kao omiljeno mesto okupljanja srpskih oficira i visokih činovnika, 1893. godine bila je domaćin prvog sajma knjiga. Narodno pozorište iz Beograda je svoju prvu predstavu ,,Đurađ Branković”  odigrala u prostorijama kafane po imenu ,,Kod engleske kraljice“, dok je 1896. godina značajna zbog održavanja prvog koncerta klasične muzike u izvođenju stranog violiniste, ali i zbog prve bioskopske projekcije. Čuvena kafana ,,Proleće“ može se pohvaliti paljenjem prve sijalice, dok se u kafani ,,Tri lista duvana“ obavio prvi telefonski poziv.

Pored kulturnih manifestacija i isprobavanja tehničkih inovacija, kafane su služile i kao mesto u kojem su se krojile vlade. U narodu čuvena, i veoma popularna, ,,Kneževa pivara“, u stvari se zvala ,,Velika pivara“, ali je ovo ime stekla nakon održavanja Svetoandresjke skupštine (1858) na kojoj je Miloš Obrenović po drugi put došao na vlast. Beogradski lokal ,,Kasina“, danas poznat po živoj muzici, nakon Prvog svetskog rata služio je kao mesto u kojem je zasedala Narodna skupština. Jedna od najpoznatijih beogradskih kafana ,,Znak pitanja“ je 1834. godine postao prvo čitalište Srpskih novina (Novine serbske), ali je i iste godine bila domaćin prvoj partiji bilijara u Beogradu.

Najpoznatije kafane u Beogradu koje i dalje rade

Znak pitanja je još poznat i kao najstarija sačuvana kafana u Beogradu. Kafana se vodi kao spomenik kulture, jer se nalazi u kući staroj dvesta godina i do sad nijednom nije menjala namenu. Prvi vlasnik kuće je bio knez Miloš Obrenović, koji je u znak zahvalnosti, zbog učešća u Drugom sprskom ustanku i lečenju ranjenika, između ostalih i samog kneza, poklonio kuću lekaru Ećim-Tomi Kostiću. Kafana se spominje u mnogim putopisima, sa akcentom na mnogobrojne poznate ličnosti koje su bile gosti kafane, s tim što se jedna posebno izdvaja, a to je tvorac srpske azbuke i reformator srpskog jezika, Vuk Karadžić.

Kafana je ime dobila krajnje spontano i moglo bi se reći iz inata. Tadašnji vlasnik je želeo da kafana nosi ime ,,Pored Saborne crkve“, ali se crkvenim vlastima to nije dopalo i odmah su stavili prigovor na takvu odluku. Za vreme trajanja sudskog spora vlasnik kafane je rešio da na zid postavi tablu sa znakom pitanja, koju su gosti vrlo brzo usvojili i kao zvanično ime. Pored ovde kafane, veoma dug staž imaju i skadarlijske kafane koje i dalje rade, pre svega Tri šešira, Dva jelena i Velika Skadarlija.